Od wieków tradycyjna kuchnia
Tatarów, także tych Polskich
opierała się na prostych i
łatwo dostępnych produktach.
Najważniejszym i ulubionym
pokarmem Tatarów od wieków
pozostaje mięso . Tatarzy
jako wyznawcy islamu nie
jedzą wieprzowiny. Kuchnia
obfituje w jagnięcinę,
baraninę, wołowinę,
cielęcinę, drób oraz gęsinę.
Mięso było i jest tradycyjną
potrawą i wykorzystywano je
na różne sposoby - gotowano,
pieczono, smażono i suszono.
Podstawę diety Tatarów
stanowił również nabiał –
mleko, świeże i suszone
sery, masło oraz kożuchy z
mleka. Praktykowano
przyrządzanie wyrobów
mlecznych z mleka krowiego,
koziego, owczego i kobylego.
Trzecim ważnym składnikiem
diety tatarskiej jest mąka.
Potrawy mączne były bardzo
różnorodne. Przygotowywano
je na parze, gotowano,
smażono. Szeroko
rozpowszechnione są pierogi,
nadziewane mięsem,
ziemniakami, ryżem, serem.
Potrawy mięsne często
zawierają także element
mączny – makarony domowe,
placki, podpłomyki,
naleśniki smażone, bądź
gotowane pierogi, czy
smażone ciastka.
Rozpowszechniona była także
gotowana kasza gryczana,
która do Polski trafiła w
XIII wieku, dzięki Tatarom.
Stąd też często używanym
określeniem jest „Tatarka”.
Ponadto w kuchni tatarskiej
wiele jest potraw
jednogarnkowych – łatwych w
przyrządzeniu, a przy tym
niewymagających wielu
naczyń, których brak było na
stepach. Ze względu na tryb
życia Tatarów dostępność
warzyw była niewielka, przez
co w tradycyjnej kuchni
wykorzystuje się przede
wszystkim: cebulę,
ziemniaki, marchewkę oraz
kapustę. Kuchnia tatarska
nie obfituje również w
przyprawy – wykorzystuje się
dwie podstawowe - pieprz i
sól.
Najważniejsze potrawy
tradycyjnej kuchni Tatarów
Polskich kultywowane w
Kruszynianach to :
1. Kołduny tatarskie - małe
pierogi nadziane wołowiną
lub baraniną. Kołduny to
potrawa bajramowa
(świąteczna) , jest to także
potrawa narodowa Tatarów
polskich, którą sprowadzili
nasi przodkowie na dwory
polskie oraz litewskie.
Kołduny tatarskie zawsze
podaje się oddzielnie z
rosołem.
2. Kartoflaniki - Pierogi
gotowane, bezmięsne. Potrawa
spożywana na codzień. Farsz
składa się z ziemniaków,
jajka, cebuli. Kartoflaniki
zawsze podaje się z
roztopionym masłem, które
wlewa się do środka
pierożka.
3. Banash - to pierogi
gotowane na parze, których
nadzienie składa się z
jagnięciny i warzyw. Potrawa
podawana na ważne
uroczystości rodzinne.
4. Pierkaczewnik -
Listkowane ciasto makaronowe
z mięsem, serem lub
jabłkami. w 2008 roku
zarejestrowany przez panią
Dżennetę Bogdanowicz w Unii
Europejskiej jako potrawa
unijna z oznaczeniem
Gwarantowanej Tradycyjnej
Specjalności. Nazwa i
produkt są chronione znakiem
unijnym . Pierekaczewnik
przygotowywany był przez
Tatarów w czasie bajramów
(świąt religijnych.
5. Bielusz - rodzaj dużego
pieroga z ciasta
drożdżowego. Przygotowywany
był przez wszystkich Tatarów
,ale przede wszystkim
Tatarów z Kruszynian.
Tradycyjny farsz to gęsina i
dynia, przez co jest to
potrawa sezonowa,
przygotowywana jesienią i
wczesną zimą.
6.
Kryszonka - jedna z
najstarszych potraw, która
podawana jest w domach
tatarskich. Danie
jednogarnkowe, pamiętające
czasy życia Tatarów na
stepach. Dawniej
przygotowywana na ognisku, a
teraz w piecu. Główne
składniki to mięso oraz
warzywa. Potrawa bardzo
treściwa i tłusta, miała na
celu dostarczenie dużej
ilości energii.
7. Tatarska babka
ziemniaczana -
charakterystyczna dla
Tatarów z Kruszynian, bardzo
syta i tłusta potrawa
podawana z mięsem wołowym
lub baranim.
8. Manty na słodko - pierogi
z farszem z białego sera.
Przygotowywane na parze.
Podawane z jogurtem i sosem
owocowym. Manty to potrawa
wywodząca się z kuchni wielu
ludów azjatyckich , w tym
Tatarów.
9. Manty na ostro - pierogi
z farszem z białego sera.
Przygotowywane na parze.
Podawane z masłem (farsz
serowy) . Ogólnie manty to
potrawa wywodząca się z
domów wielu ludów
azjatyckich , w tym Tatarów.
10. Katłama - jest to
rolada tatarska, która
kiedyś podawana była na
stołach większości ludów
środkowej Azji. Nadzienie
mięsne - wołowe lub baranie.
11. Pilaw - rodzaj kociołka,
którego głównym składnikiem
jest przyprawiony ryż oraz
mięso. Pilaw, inaczej płow
przygotowywano zazwyczaj na
obiad lub kolację. Pilaw był
potrawą charakterystyczną
dla ludów Azji środkowej.
12.
Czebureki - przygotowywane
przez wszystkich Tatarów
pierogi z farszem mięsnymlub
warzywnym. Czebureki smażone
są na głębokim tłuszczu -
łoju wołowym. Potrawa
przygotowywana przez Tatarów
z Kruszynian,
"przywędrowała" około 200
lat temu z Krymu.
13.
Shavla - tatarska potrawa
podobna do gulaszu. Kawałki
mięsa cielęcego podawane z
warzywami sezonowymi i kaszą
gryczaną "tatarką". Potrawa
całoroczna.
Warto wiedzieć, że ...
wymienione wyżej potrawy nie
są stałym elementem naszego
menu, a wraz z upływem dnia,
dostępność niektórych z nich
może być ograniczona
|